Bilimin serüven dolu yolunda ilerleyen öğrencilerimizin maceralarına macera, deneyimlerine deneyim, bilgilerine bilgi ve becerilerine beceri katan okul İzmir Fen Lisesi CERN Ekibi Değerli Fizik Zümremizin koordinesinde ve İngilizce Zümre Başkanımız Alime ZENGER desteğinde bugün Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi CERN, Cenevre, İSVİÇRE´yi ziyaret ettiler.

Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi

CERN Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi anlamına gelen Fransızca Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire sözcüklerinin kısaltmasıdır. Bu kurum, İsviçre ve Fransa sınırında yer alan dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvarıdır. 1954 yılında 12 ülkenin katılımıyla kurulmuş olan CERN´in günümüzde 21 tam üyesi ve 2 tam üyelik adayına ilaveten, 1 de ortak (asosiye) üyesi (Türkiye) vardır.

Bilimsel başarılar

1973: Gargamelle´de nötr akım bulundu.

1983: W ve Z bozonları UA1 ve UA2 deneylerinde bulundu.

1995: PS210 deneyinde ilk anti hidrojen atomları üretildi.

1999: NA48 deneyinde CP simetrisi bulundu.

2010:38 Antihidrojen atomu saniyenin 6´da 1´i boyunca kapana kıstırıldı.

2011: Antihidrojen atomları 15 dakika(~1000s) boyunca tutuldu.

2012:Higgs bozonuna benzeyen 125 GeV/c2 ağırlığında bir bozon tespit edildi.

CERN´de en önemli yer, yeraltındaki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC) denilen parçacık hızlandırıcılarının olduğu bölgedir. Tarım arazisinin altında kilometrelerce uzanan dev makinalarda proton denilen atom parçacıkları yahut atom çekirdekleri birbirleriyle çok yüksek hızlarda çarpıştırılırlar. Örneğin özel görelilik kuramına göre LHC´deki protonlar ışık hızının %99.999998´sine kadar hızlanınca protonun kütlesi de 7000 katına (7 TeV) çıkacaktır. 1956´da kurulan 28 GeV´lik eşzamanlı proton hızlandırıcısından sonra 1976´da da 450 GeV´lik bir başka hızlandırıcı daha kulanıma girdi. 1981´de geliştirilerek çarpışma halkası olarak kullanılabilecek duruma getirilen bu cihazdan bugün, dönüşümlü olarak parçacık hızlandırıcısı ve çarpıştırıcı olarak faydalanılmaktadır. Çarpışmalar ile bazı kısa ömürlü yeni madde biçimleri bu arada parçacık fizikçilerinin ilgilendiği W ve Z parçacıkları ortaya çıkarılmıştır. CERN, Avrupa´nın fizik alanında Amerika ve Rusya ile yarışa girmesini sağlamıştır.